https://ninkilim.com/articles/stand_your_ground/pl.html
Czy jeśli ktoś włamie się do twojego domu, masz prawo się bronić?
W Stanach Zjednoczonych odpowiedź jest jednoznaczna: tak. W wielu stanach prawa „Stand Your Ground” pozwalają używać śmiercionośnej siły w obronie mienia i życia – nawet w miejscach publicznych i nawet gdy istnieje możliwość ucieczki. Jednak gdy Palestyńczycy, których ziemia jest okupowana, a domy burzone od ponad siedmiu dekad, próbują stawiać opór tej ciągłej przemocy, nie tylko odmawia się im tego samego moralnego rozważania – są określani jako terroryści. Ta sprzeczność leży u podstaw jednej z najbardziej rażących hipokryzji we współczesnej polityce międzynarodowej.
Niesprawiedliwość nie zaczęła się w 1967, 2000 czy 2023 roku. Pod koniec XIX wieku, w czasie wzrostu nacjonalizmu europejskiego i antysemityzmu, powstał ruch syjonistyczny z celem stworzenia ojczyzny dla Żydów. W 1897 roku Pierwszy Kongres Syjonistyczny formalnie ogłosił zamiar ustanowienia tej ojczyzny w Palestynie, będącej wówczas częścią Imperium Osmańskiego. W tamtym czasie Palestyna była zamieszkana głównie przez ludność arabską, a hebrajski był używany głównie jako język liturgiczny, a nie mówiony. Obecność Żydów była minimalna, ograniczona do małych osiedli rolniczych i rozproszonych społeczności.
Wszystko zmieniło się wraz z rozwojem faszyzmu w Europie. W latach 30. i 40. XX wieku, gdy Żydzi uciekali przed prześladowaniami nazistowskimi, dziesiątki tysięcy emigrowały do Palestyny pod mandatem brytyjskim, co wywołało dramatyczną zmianę demograficzną. Napięcia eksplodowały. Żydowskie grupy paramilitarne, takie jak Irgun czy Lehi (Gang Sterna), przeprowadzały działania, które dziś określono by jako terroryzm: bombardowania arabskich rynków, zamachy na brytyjskich urzędników oraz ataki, takie jak zamach bombowy na Hotel King David w 1946 roku, w którym zginęło 91 osób. Zamordowano także Lorda Moyne’a, brytyjskiego ministra stanu w Kairze, i zbombardowano ambasadę brytyjską w Rzymie.
Te kampanie przemocy sprawiły, że brytyjskie rządy stały się nie do utrzymania. W 1947 roku Wielka Brytania przekazała mandat nowo utworzonej Organizacji Narodów Zjednoczonych, która zaproponowała plan podziału. Pomimo że ludność żydowska stanowiła tylko 30% populacji i posiadała zaledwie 7% ziemi, przyznano jej 56% Palestyny. Syjonistyczne milicje, niezadowolone z tego, rozpoczęły brutalną kampanię wypędzania jak największej liczby Palestyńczyków. Wynikiem była Nakba – czyli „katastrofa” – podczas której ponad 750 000 Palestyńczyków zostało wypędzonych, a ponad 500 wiosek zniszczono, by stworzyć nowe Państwo Izrael.
Zgodnie z prawem międzynarodowym, izraelska obecność na Zachodnim Brzegu, we Wschodniej Jerozolimie i wcześniej w Gazie jest uznawana za okupację wojskową – status prawny z określonymi obowiązkami. Czwarta Konwencja Genewska oraz Regulacje Haskie wyraźnie zakazują:
Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości (MTS) potwierdził to w 2004 roku, stwierdzając, że izraelski mur i osiedla są nielegalne, a Izrael narusza międzynarodowe zobowiązania. Mocarstwo okupacyjne ma obowiązek chronić ludność cywilną, a nie poddawać jej prawu wojennemu, burzyć domy, wprowadzać godziny policyjne czy ograniczenia ruchu w stylu apartheidu.
Co więcej, prawo międzynarodowe uznaje prawo narodów pod dominacją kolonialną i obcą okupacją do oporu, w tym poprzez walkę zbrojną. Rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ 3246 (1974) i 37/43 (1982) potwierdzają:
„Prawomocność walki narodów o niepodległość, integralność terytorialną i wyzwolenie spod dominacji kolonialnej i obcej za wszelkimi dostępnymi środkami, w tym walką zbrojną.”
Nie jest to wolna ręka dla przemocy – opór musi być zgodny z międzynarodowym prawem humanitarnym – ale potwierdza, że prawo do oporu wobec okupacji jest legalne. Jednak Palestyńczycy, którzy korzystają z tego prawa, są niemal zawsze określani jako terroryści, podczas gdy mocarstwo okupacyjne otrzymuje pomoc wojskową i osłonę dyplomatyczną.
Chociaż Nakba jest często pamiętana jako jednorazowe wydarzenie z 1948 roku, w rzeczywistości jest to proces ciągły. Obecnie ponad 7 milionów Palestyńczyków pozostaje uchodźcami lub osobami wewnętrznie przesiedlonymi, którym odmawia się ich międzynarodowo uznanego prawa do powrotu, potwierdzonego w Rezolucji ONZ 194. Izrael nadal egzekwuje tę odmowę, nawet gdy przyznaje automatyczne obywatelstwo Żydom z całego świata na podstawie Prawa Powrotu – niezależnie od tego, czy oni lub ich przodkowie kiedykolwiek mieszkali w Palestynie.
Na okupowanym Zachodnim Brzegu proces wysiedlania jest aktywny i nasila się. Uzbrojeni izraelscy osadnicy regularnie przeprowadzają ataki w stylu pogromów na palestyńskie wioski, niszczą plony, blokują drogi, palą domy i atakują rodziny – często pod ochroną lub obojętnością izraelskiego wojska. Te ataki nie są odosobnione ani samowolne; są częścią szerzej zakrojonej, wspieranej przez państwo strategii stopniowych czystek etnicznych, mających na celu wymazanie palestyńskiej obecności z ziemi.
W 2024 roku Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości wydał historyczną opinię, stwierdzając, że:
Izrael zignorował to orzeczenie i zamiast tego przyspieszył budowę osiedli. Stany Zjednoczone – pomimo rzekomego zaangażowania w prawo międzynarodowe – nadal oferują bezwarunkowe wsparcie wojskowe i polityczne, chroniąc Izrael przed znaczącymi konsekwencjami.
Nigdzie ta hipokryzja nie jest bardziej rażąca niż przy porównaniu polityki wewnętrznej USA z ich polityką zagraniczną.
W całych Stanach Zjednoczonych prawa Stand Your Ground pozwalają obywatelom używać śmiercionośnej siły w obronie siebie lub swojego mienia. W wielu stanach nie ma obowiązku wycofania się, a sądy często faworyzują narrację samoobrony, nawet w wątpliwych przypadkach. Amerykańska kultura celebruje tę zasadę jako fundamentalną dla wolności – prawo do obrony domu, rodziny i ziemi przed każdym intruzem.
Ale gdy Palestyńczycy próbują robić dokładnie to samo – gdy bronią swojej pozycji przeciwko uzbrojonym osadnikom, siłom okupacyjnym, burzeniu domów i kradzieży ziemi – nie są bronieni. Są demonizowani. Nazywa się ich terrorystami, są celem dronów, sankcji, więzieni bez procesu i zabijani.
Co mówi o amerykańskich wartościach, gdy:
To nie jest brak logiki; to funkcja politycznej celowości. USA nie bronią uniwersalnie prawa do samoobrony – bronią tego prawa, gdy jest zgodne z ich strategicznymi interesami, i odmawiają go, gdy je威胁.
Ta selektywna moralność pozwala Izraelowi prowadzić trwającą dekady kampanię wywłaszczania, jednocześnie przedstawiając się jako ofiara – a Palestyńczykom pozostawia się bezpaństwowość, brak głosu i kryminalizację za opór.
Stany Zjednoczone nie mogą nadal rościć sobie prawa do sprawiedliwości, prawa i samoobrony, jednocześnie finansując, zbrojąc i broniąc reżimu apartheidu, który otwarcie łamie prawo międzynarodowe i brutalnie tłumi rdzenną ludność.
Jeśli samoobrona jest prawem, musi być uznana za prawo dla wszystkich ludzi – nie tylko dla osadników na Florydzie, ale dla pasterzy w Hebronie; nie tylko dla właścicieli podmiejskich domów, ale dla uchodźców żyjących w oblężeniu w Gazie.
Dopóki USA nie dostosują swojej polityki zagranicznej do zasad, które twierdzą, że popierają w kraju, będą współwinne niesprawiedliwości, której twierdzą, że się brzydzą.
Nakba trwa. I trwa też walka o obronę swojej pozycji.